- қазақшыл
- син.: қазақуарҚазақтық қасиеті мол, қазақ ғұрпын сақтағыш (адам).Жарықтық қазақшыл адам, ағасы өліп, соның қызын асырап алды (А.Тоқмағамбетов).
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
шылғи — (Қост.: Жітіқ., Семиоз.; Көкш., Қ ту; Сем.: Абай, Көкп., Ақс., Шұб.; Павл.) шыли, өте, тым. Бұл шалың қажет десең ш ы лғ и өтірікке де баса береді (Қост., Семиоз.). Ш ы л ғ и асып тасып кетуге де болмайды (Қост., Жітіқ.). Қазақ халқы тараған… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қарияшыл — сын. Қарияларды сыйлағыш, қариялардың сөзін сөйлегіш. – Бұл жайында қариялар не болжам айтады? – деп Тәліптің аяқ астынан қазақшыл, қ а р и я ш ы л бола қалып сұрау беруі де шын ниеттен шыққан сөз еді (О.Сәрсенбаев, Жақсының., 92) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
һәм — шыл. кіт. Және. Тіл, әдебиет бір милләттің жаны һ ә м рухы дүр («Айқап» газеті, 115). Кеңеске бұрын түскендері де бар, һ ә м түсейін деп тұрғандары да бар («Қазақ» газеті, 1914, 150) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шыли — (Алм., Еңб қаз.; Шымк.: Қызылқ., Түркіс., Сарыағ.; Жамб., Қорд.) шылғи, тым, аса, өте. Айтқаны ш ы л и өтірік (Жамб., Қорд.). Жұмысыңның аяқ жағын ш ы л и далитып жіберіпсің (Шымк., Түрікм.). Ол ш ы л и жадағай киетін (Шымк., Қызылқ.). Бұл сөз… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шағын — шырай. лингв. көне. Қазақ тіліндегі бес шырайдың бірі. Қазақ тілінде бес шырай бар: салыстырмалы шырай, бәсең шырай, ш а ғ ы н ш ы р а й (мыс.: ақ шыл), күшейтпелі шырай, үдетпелі шырай (Ғ.Мұсабаев, Қаз. тіл. сын есім., 34) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шіли — (Шымк., Мақт.) тым, аса, өте мөте. Арықтың аяқ жағын ш і л и далитып жіберіпті ғой (Шымк., Мақт.). Солтүстік аймақтың қазақтары бұл сөзді шылғи деген нұсқада қолданады … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әсқияшыл — сын. Әсқияға жаны құмар; сықақшыл, мысқылшыл. Осының өзі қазақ бақсысы емес, қашқарлық ә с қ и яш ы л масқарампаз да болуы мүмкін ау (А.Сатаев, Бәрі де., 218) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі